Chłodzenie pompą ciepła i ogrzewanie klimatyzatorem: co warto wiedzieć jako instalator?

Klimatyzator na ogół kojarzy nam się z chłodzeniem pomieszczeń, podczas gdy pompa ciepła z reguły wykorzystywana jest do ich ogrzewania. Czy role te można jednak odwrócić? Sprawdzamy, czy pompa ciepła może chłodzić, a klimatyzator ogrzewać domy i mieszkania. To także ważny temat dla instalatorów HVAC, którzy coraz częściej łączą obie technologie w ramach jednego systemu i szukają sposobów na ich efektywny montaż.

Jak działają pompy ciepła i klimatyzatory?

Zacznijmy od tego, czym jest pompa ciepła i klimatyzacja. Pod tymi nazwami kryją się urządzenia, pozwalające na osiągnięcie komfortu cieplnego zarówno zimą, jak i latem. Pompa ciepła pobiera ciepło z wody, gruntu lub powietrza. Następnie trafia ono do instalacji grzewczej w budynku, ogrzewając jego wnętrze. Klimatyzator to z kolei nic innego, jak pompa powietrze-powietrze. Pobiera on bowiem ciepło z pomieszczenia i przekazuje go na zewnątrz.

Dla instalatora kluczowe jest zrozumienie różnic w sposobie działania obu systemów. To od prawidłowego montażu, doboru mocy i szczelności instalacji zależy, czy urządzenie osiągnie deklarowaną efektywność. Fachowiec powinien też umieć dobrać odpowiedni model do konkretnego typu budynku i jego izolacji.

Jeśli interesują Cię takie rozwiązania, jak klimatyzacja i pompy ciepła, odwiedź stronę SEVRO, należącą do firmy, zajmującej się sprzedażą i montażem nowoczesnych urządzeń. Więcej o ofercie dowiesz się również w jej siedzibie, pod adresem Kraków Zygmunta Glogera 67/31 lub też dzwoniąc pod numer telefonu 798230260.

Czy chłodzenie pompą ciepła jest możliwe?

Z potencjału klimatyzatorów najczęściej korzystamy w okresie letnich upałów. Z kolei pompy ciepła sprawdzają się zimą, gdy temperatura na zewnątrz zaczyna spadać. Czy pompa może być jednak wykorzystana również do chłodzenia pomieszczeń? Jak się okazuje – tak. Co ciekawe, urządzenie to będzie wówczas cechować się podobną wydajnością do typowych klimatyzatorów. Aby jednak proces ten stał się możliwy, należy odwrócić jego działanie. W takiej sytuacji funkcję parownika obejmuje skraplacz, a rolę skraplacza przejmuje parownik. 

W praktyce montażowej oznacza to, że instalator musi zadbać o prawidłowe rozmieszczenie jednostek i dokładną kalibrację układu. Każdy błąd w podłączeniu lub ustawieniu parametrów może powodować utratę mocy chłodniczej i zwiększone zużycie energii.

Czym różni się chłodzenie aktywne od pasywnego?

Mówiąc o chłodzeniu pompą ciepła, warto wskazać różnice pomiędzy chłodzeniem pasywnym i aktywnym. Pierwsze z nich:

• bazuje na niższej temperaturze wody czy gruntu, która wykorzystywana jest do chłodzenia pomieszczeń w okresie letnich upałów,
• nie wymaga użycia sprężarki, co znacznie obniża koszty całego procesu,
• jest zdecydowanie najtańszym systemem klimatyzującym wnętrze budynku.

Chłodzenie aktywne bazuje natomiast na odwróconym obiegu czynnika chłodniczego w systemie. Aby było to możliwe, sprężarka musi pracować, co generuje wyższe koszty.

Dla fachowca różnica ta ma ogromne znaczenie przy wyborze rozwiązania. Wiedza o tym, kiedy opłaca się zastosować system pasywny, a kiedy aktywny, pozwala dobrać technologię do potrzeb klienta i realnie wpłynąć na jego rachunki za energię.

Czy klimatyzator można przerobić na pompę ciepła?

Jak się okazuje, również klimatyzator może pełnić rolę pompy ciepła. Mowa tutaj jednak o urządzeniach, wyposażonych w funkcję grzewczą. Działa ona w oparciu o odwrócony proces chłodzenia, dzięki czemu temperatura wewnątrz przyjemnie wzrasta. Takie rozwiązanie posiada pewne zalety. Należy do nich przede wszystkim:

• brak konieczności uruchamiania głównego źródła ciepła w okresach przejściowych,
• możliwość szybkiego nagrzania pomieszczenia i osiągnięcia komfortu cieplnego przez przebywające w nim osoby.

Warto, aby instalator informował użytkowników, że nie każdy klimatyzator posiada funkcję grzewczą i że poprawne działanie zależy od jakości montażu oraz regularnego serwisowania. Fachowa wiedza techniczna w tym zakresie to dziś jeden z najważniejszych atutów w branży HVAC.

Jak efektywnie wykorzystać funkcję grzewczą klimatyzatora?

Aby ogrzewanie klimatyzatorem było efektywne, należy:

• odpowiednio dobrać moc urządzenia do metrażu ogrzewanych pomieszczeń – zbyt mocny klimatyzator narazi Cię na dodatkowe koszty, a zbyt słaby nie spełni Twoich oczekiwań,
• wziąć pod uwagę klasę energetyczną urządzenia – która będzie oznaczała mniejsze zużycie energii elektrycznej. 

Nie bez znaczenia w tym kontekście pozostaje też współczynnik SCOP, czyli sezonowy współczynnik efektywności energetycznej. Im będzie on wyższy, tym oszczędniej będzie działać urządzenie. 

Dla instalatora oznacza to konieczność ciągłego śledzenia parametrów technicznych nowych modeli, znajomości katalogów producentów i umiejętności doboru sprzętu do konkretnego obiektu. To właśnie ta wiedza decyduje o tym, czy system będzie działał optymalnie i bezawaryjnie.

Klimatyzacją z funkcją grzania — czy warto ogrzewać pomieszczenia klimatyzatorem?

Funkcję grzewczą klimatyzatora warto wykorzystać zwłaszcza w okresach przejściowych. Wtedy to temperatura na zewnątrz zaczyna spadać, choć uruchomienie głównego systemu grzewczego nie jest jeszcze konieczne. Dzięki klimatyzatorom możliwe jest więc uzyskanie komfortu cieplnego, bez zbędnych strat energii, które pojawiają się np. przy dogrzewaniu grzejnikami elektrycznymi. Sytuacja komplikuje się jednak wraz z nadejściem zimowych mrozów. Klimatyzator traci wówczas swoją efektywność, a jego wydajność grzewcza spada. Aby osiągnąć komfort cieplny bez nadmiernego obciążania domowego budżetu, warto wtedy zwrócić się w stronę tradycyjnych systemów grzewczych lub postawić na nowoczesną pompę ciepła.

Z perspektywy instalatora to także moment, w którym można zaproponować klientowi kompleksową modernizację systemu – łączenie klimatyzatora z pompą ciepła, wymianę jednostki na model o wyższej klasie energetycznej lub montaż automatyki sterującej. Dzięki temu rośnie komfort użytkownika, a specjalista zyskuje stałą współpracę serwisową.